Konizacja szyjki macicy jest krótkim zabiegiem diagnostyczno-terapeutycznym, którego celem jest usunięcie nieprawidłowej tkanki w obrębie szyjki macicy. Zabieg wykonujemy po zakończeniu diagnostyki – przeprowadzeniu kolposkopii i badania histopatologicznego wycinków z szyjki macicy z uzyskaniem nieprawidłowego wyniku wskazującego na występowanie zmian przednowotworowych tzw. dysplazji. Zabieg polega na usunięciu fragmentu szyjki w kształcie stożka i poddaniu go ocenie patomorfologicznej, aby określić zakres i stopień zaawansowania zmian patologicznych oraz ocenić margines zdrowej tkanki z jakim zmiany zostały usunięte. Na tej podstawie w dalszym etapie procesu diagnostyczno-terapeutycznego można podjąć decyzję o konieczności dalszego leczenia lub o jego zakończeniu w przypadku całkowitego wycięcia zmian chorobowych. Konizacja wykonywana jest w znieczuleniu na sali operacyjnej, procedura trwa około 30 min. Czas hospitalizacji to 1 doba.
Istnieją dwie metody przeprowadzenia zabiegu:
- Konizacja chirurgiczna (tzw. zimnym nożem) – polega na wycięciu fragmentu szyjki macicy w kształcie stożka przy pomocy skalpela i zaopatrzeniu miejsc krwawienia – wykonywany w znieczuleniu ogólnym lub podpajęczynówkowym
- Elektrokonizacja – zabieg LEEP – wykonywany przy pomocy pętli elektrokoagulacyjnej jest zabiegiem małoinwazyjnym, wiąże się z mniejszym krwawieniem i można go wykonać w znieczuleniu miejscowym
Kwalifikacji do rodzaju zabiegu dokonuje lekarz na podstawie wyników badań przeprowadzonych przed konizacją – kolposkopii, badania wycinków z szyjki macicy i materiału z kanału szyjki macicy. Oba typy konizacji umożliwiają zachowanie drożności kanału szyjki macicy (umożliwiając swobodny wypływ np. treści miesiączkowej) a także zachowanie płodności.
Jak przygotować się do zabiegu konizacji szyjki macicy?
Przeprowadzenie zabiegu u pacjentek bez dodatkowych schorzeń nie wymaga specjalnego przygotowania. Ważne, by wyleczyć ewentualne stany zapalne pochwy, wskazane więc może być zastosowanie leków odkażających pochwę. Termin zabiegu dostosować należy do cyklu miesiączkowego, tak aby odbył się on w pierwszej fazie cyklu – wówczas proces gojenia się rany po wycięciu tkanek przebiegać może bez zakłóceń.
Jak przebiega proces rekonwalescencji po zabiegu?
Po ustąpieniu znieczulenia pacjentka może odczuwać dyskomfort w podbrzuszu, któremu zapobiegać można przez odpowiednie zastosowanie środków uśmierzających ból. Ponadto przez okres około 2 tygodni mogą występować niewielkie plamienia z pochwy o różnym zabarwieniu w zależności od fazy gojenia się rany. Zaleca się, aby przez okres około 3 tygodni prowadzić oszczędzający tryb życia – bez dźwigania, współżycia, ciężkiej pracy, wysiłków fizycznych. W tym czasie należy także odstąpić od kąpieli w wannie, basenach, używania tamponów. Prawidłowo przebiegający proces gojenia wiąże się także z upłynnieniem się skrzepu zabezpieczającego ranę w pierwszych dniach po zabiegu i wypływem z pochwy większej ilości ciemnoczerwonej, śluzowo-krwistej treści około 10 dnia po zabiegu. Do wczesnych możliwych zdarzeń niepożądanych po operacji, które jednak w przypadku przestrzegania wszystkich zaleceń pooperacyjnych występują rzadko – należą przede wszystkim wzmożone krwawienie z rany pooperacyjnej, związane zwykle z nadmiernym wysiłkiem pooperacyjnym w pierwszych dniach po zabiegu. Wśród innych wczesnych powikłań należy wymienić także rozwinięcie się stanu zapalnego z gorączką i dreszczami. Każde z tych powikłań wymaga konsultacji z lekarzem. Do późnych powikłań po zabiegu konizacji należą zwężenia kanału szyjki macicy lub jego zarośnięcie w konsekwencji prowadzące do wystąpienia bolesnych krwawień miesiączkowych lub braku miesiączek. W przypadku ciąży po zabiegu konizacji powikłaniem może być przedwczesne rozwieranie się szyjki macicy i poród przedwczesny, lub przeciwnie zaburzone rozwieranie się szyjki macicy zwiększające ryzyko konieczności rozwiązania ciąży cięciem cesarskim. Jednak waga zagrożeń związanych z niepodjęciem leczenia w przypadku stanów przednowotworowych w obrębie szyjki macicy nie pozostawia wątpliwości co do zasadności wykonywania konizacji szyjki macicy w przypadkach tego wymagających.