USG jamy brzusznej
Ultrasonografia jamy brzusznej jest nieinwazyjną metodą oceny narządów położonych w jamie brzusznej. Jest to obecnie badanie pierwszego rzutu, które pozwala na zobrazowanie narządów przede wszystkim o budowie miąższowej, jak wątroba, nerki, śledziona, nadnercza i trzustka, jak również aorty brzusznej, przestrzeni zaotrzewnowej czy pęcherza moczowego.
Badanie pozwala często na stwierdzenie przyczyny dolegliwości bólowych w jamie brzusznej oraz na potwierdzenie bądź wykluczenie rozpoznania wstępnego stawianego przez lekarza pierwszego kontaktu na podstawie objawów sugerujących wodobrzusze, nowotwór i wiele innych patologii.
Obrazowanie za pomocą usg oparte jest na wykorzystaniu fali ultradźwiękowej, która przechodząc przez narządy i przestrzenie o różnej gęstości, ulega przetworzeniu w sposób umożliwiający uzyskanie na ekranie ultrasonografu obrazu w skali szarości. Obraz ten przedstawia narządy jamy brzusznej ze wszystkimi szczegółami dotyczącymi ich budowy. W ten sposób osoba wykonująca badanie jest w stanie określić przyczynę dolegliwości pacjenta.
Badanie jest bezbolesne i trwa kilkanaście- kilkadziesiąt minut w zależności od potrzeby. W dalszej kolejności, w razie stwierdzenie określonych patologii, lekarz wykonujący badanie może zalecić dokładniejszą ocenę np. za pomocą tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego, jak również diagnostykę laboratoryjną.
Wskazaniami do badania usg jamy brzusznej są:
- ból brzucha
- wymioty, nudności, dolegliwości dyspeptyczne
- podejrzenie kamicy pęcherzyka żółciowego
- podejrzenie kamicy nerek/dróg moczowych
- nieprawidłowości w badaniu fizykalnym- stwierdzenie powiększenia narządów jamy brzusznej, wodobrzusza, guza, żółtaczki
- nieprawidłowe wyniki badań laboratoryjnych
- krwiomocz, trudności w oddaniu moczu
- potrzeba kontroli i monitorowania efektów leczenia różnorodnych schorzeń
- profilaktyczna ocena stanu zdrowia pacjenta
Przed badaniem wskazane jest pozostawania przez kilka godzin na czczo, a w dniach poprzedzających usg unikanie spożywania pokarmów wzdymających, ciężkostrawnych i napojów gazowanych.
Jak każde badanie, usg jest elementem służącym do postawienia trafnej diagnozy. Wiele zależy od doświadczenia i umiejętności oraz wiedzy osoby wykonującej badanie.
Za pomocą usg można rozpoznać m.in.:
- choroby wątroby- stłuszczenie, naczyniaki, torbiele, zmiany marskie, zmiany przerzutowe
- choroby pęcherzyka żółciowego: kamicę, przewlekłe i ostre zmiany zapalne, polipy, nowotwory
- choroby trzustki: ostre i przewlekłe zmiany zapalne, torbielowate, guzy
- choroby śledziony: splenomegalię, zmiany ogniskowe
- kamicę dróg moczowych, guzy i torbiele nerek, wodonercze i mniej zaawansowane stany zastoju moczu w układzie kielichowo-miedniczkowym nerek, cechy niewydolności nerek, zmiany w nadnerczach, uchyłki pęcherza moczowego, powiększenie gruczołu krokowego
- zmiany zakrzepowe i tętniakowate naczyń
- wodobrzusze, cechy nadciśnienia wrotnego, płyn w jamach opłucnowych
- patologie narządów miednicy mniejszej
Zatem badanie usg stwarza bardzo szerokie możliwości diagnostyki wstępnej, monitorowania efektów leczenia a także dalszej, szerzej zakrojonej diagnostyki obrazowej. Jest wykorzystywane przez lekarzy różnych dziedzin medycyny, szczególnie internistów i specjalistów szczegółowych dziedziń medycyny wewnętrznej, w tym m.in. nefrologów, pulmonologów, endokrynologów, angiologów, diabetologów i in., pediatrów, chirurgów i wielu innych specjalistów, co stanowi o dużej wartości tego badania.