Trauma okołoporodowa

Trauma okołoporodowa – jak sobie z nią radzić?

Każda z kobiet planujących dziecko myśli także o tym, często najtrudniejszym momencie zwieńczającym okres oczekiwania – porodzie. Poczucie bezpieczeństwa, wiara w najlepsze chęci i kompetencje osób pomagających przejść przez ten okres, jest kluczowa.

Wśród zwierząt, poczucie zagrożenia – stres, potrafią doprowadzić do zatrzymania akcji porodowej do czasu odnalezienia bezpiecznego schronienia i tak np. antylopa uciekająca przed drapieżnikiem potrafi odwlec poród nawet do kilkunastu godzin, dopóki nie znajdzie się w bezpiecznym miejscu.

Kobiety, również, ze względu na stres rodzą dłużej. Adrenalina wstrzymuje wszystkie mechanizmy fizjologiczne ograniczając się do najistotniejszych – walkę lub ucieczkę od zagrożenia. Wysoki poziom adrenaliny powoduje spadek poziomu oksytocyny. Zbyt wysoki poziom adrenaliny w I okresie porodu może przerwać skurcze. (https://www.rodzicpoludzku.pl/porod/mechanizm-hormonalny-porodu.html) Od lat 50-tych położnicy i psychologowie zastanawiają się jak pomóc kobiecie w tym wymagającym okresie. W tym celu przeprowadzano wiele badań i wprowadzano coraz to nowsze udogodnienia dla przyszłej matki i nadchodzącego dziecka – surową szpitalną salę zastąpiono przyjemnym pokojem z materacem, gumową piłką i prysznicem; zmieniono oświetlenie na bardziej naturalne etc.

Co, jednak, gdy samo wyposażenia pokoi porodowych nie chroni przed przeżywaniem traumy? Jakie sytuacje najczęściej wpływają na wystąpienie traumy okołoporodowej?

Najczęściej trauma okołoporodowa pojawia się u kobiet doświadczających długiego i bolesnego porodu z komplikacjami.

Wg statystyk najczęstszymi przyczynami traumy okołoporodowej są:

•  niedostateczne działanie środków na uśmierzenie bólu,
• krwotok okołoporodowy,
•  zatrzymanie akcji porodowej,
•  konieczność przeprowadzenia wcześniejszego cesarskiego cięcia,
•  brak wsparcia ze strony partnera,
•  niewłaściwe podejście personelu medycznego,
•  strach rodzącej kobiety przed śmiercią dziecka,
•  złe doświadczenia związane z poprzednim porodem.

W Polsce tematyce traumy okołoporodowej nie poświęca się zbyt wiele uwagi, a wg statystyk doświadcza go około 6% matek.

Często trauma u świeżych matek mylona jest z depresją poporodową, jednak w przypadku traumy, negatywne emocje związane są głównie z samym porodem. Diagnozę o wystąpieniu traumy postawić można dopiero gdy objawy występują powyżej miesiąca od porodu.

Jakie są objawy traumy?

Objawy są bardzo indywidualne, zależnie od samego podłoża traumy, jednak kluczowymi i alarmującymi są:

•  zaburzenia snu,
• koszmary związane z porodem,
•  lęk przed następną ciążą,
•  przeżywanie porodu na nową w powracających wspomnieniach,
•  słaby kontakt z dzieckiem,
•  odcięcie się od innych osób i świata zewnętrznego

Jak radzić sobie z traumą?

Chcąc uniknąć traumy starajmy się jak najbardziej przygotować do porodu, zebrać wszelkie możliwe informacje i dowiedzieć jak reagować w sytuacjach krytycznych i tutaj naprzeciw przyszłym rodzicom wychodzi instytucja szkoły rodzenia. Warto skorzystać z wiedzy niezależnych położnych i współuczestniczek mających już za sobą różne doświadczenia okołoporodowe. Jeśli natomiast trauma już wystąpiła – nie zwlekajmy z szukaniem pomocy specjalisty, który pomoże cieszyć się macierzyństwem.